Έκπληξη με Tiger Lillies

Τους Tiger Lillies δεν τους γνώριζα μέχρι πριν κανένα δίμηνο, όταν ο καλός μου φίλος Β. μου έβαλε ένα cd τους να ακούσω. Όταν πρωτοάκουσα τη φωνή του τραγουδιστή (Martyn Jacques), νόμιζα ότι τραγουδάει μία μαύρη γυναίκα blues, jazz κάτι τέτοιο. Μετά μου έδειξε το εξώφυλλο του cd και έμεινα εμβρόντητη. Είδα έναν άντρα, με βαμμένο πρόσωπο που έμοιαζε με κλόουν.

Λίγα λόγια για αυτό το συγκρότημα:
Οι Tiger Lillies, χαρακτηρίζονται για το μαύρο χιούμορ τους, την καυστική τους διάθεση και την έμφυτη ροπή τους προς το γκροτέσκο. Στα show και στα τραγούδια τους αφηγούνται ιστορίες σε σκοτεινά σοκάκια γεμάτα πόρνες, μπεκρήδες, κακοποιούς και απόκληρους. Όσο για την αμφίεσή τους, με τσαλακωμένα φράκα και ημίψηλα ταλαιπωρημένα καπέλα, τους κάνει να μοιάζουν με δραπέτες από κάποιο βικτωριανό μυθιστόρημα.
Αν και έχουν βγάλει είκοσι δίσκους από το 1989 έως τώρα, πολύ δύσκολα θα βρείτε κάποιον σε δισκοπωλείο. Τους κυκλοφορούν μόνοι τους και μπορείτε να τους αγοράσετε μέσω Internet ή σε μία από τις συναυλίες τους. Πολλοί fans του γκρουπ τους γνώρισαν μέσα από πειρατικά CDs.
Το γκρουπ δημιουργήθηκε 18 χρόνια πριν, όταν ο Martyn Jacques με το ακορντεόν του συναντήθηκε με τον Adrian Stout με το ακουστικό του μπάσο και τον Adrian Huge με τα διάφορα απίθανα κρουστά του. Τη μουσική τους, που δεν κατατάσσεται εύκολα σε κάποιο ιδίωμα, ο ίδιος ο Martin Jacques την αποκαλεί «Μπρεχτικό πανκ καμπαρέ».
Ίσως είναι η καλύτερη προσέγγιση που μπορεί να γίνει για τη μουσική αυτή, που συνδυάζει τζαζ, όπερα, παραδοσιακές μουσικές της ανατολικής Ευρώπης, τσιγγάνικη μουσική αλλά και μουσική από βερολινέζικα καμπαρέ. Πάντως, μόνο αν τους ακούσει κανείς, θα καταλάβει περί τίνος πρόκειται.
Τα θέματα των τραγουδιών του ο Jacques τα εμπνεύστηκε αρχικά από το ίδιο του το σπίτι. Βέβαια, δεν ήταν οποιοδήποτε σπίτι... Έμενε πάνω από ένα πορνείο στο Soho του Λονδίνου για επτά χρόνια, ενώ παράλληλα σπούδαζε όπερα. Έτσι δεν είναι περίεργο που η θεματολογία των τραγουδιών που αποδίδει με το εκπληκτικό, σχεδόν castrato, ιδίωμά του αφορά υπόκοσμο, πορνεία, ναρκωτικά και, γενικότερα, το σκοτεινό κομμάτι της ανθρώπινης ζωής.
Κάποιοι μπορεί να αναστατώνονται με ότι κάνουν. Δεν τραγουδούν για αγάπη, για λουλούδια, για όμορφους ανθρώπους. Τους ελκύει περισσότερο η σκοτεινή πλευρά των πραγμάτων.. Για κάποιους οι παραστάσεις και τα τραγούδια τους είναι σοκαριστικά, ακόμη και επιθετικά, αυτό αποδεικνύει ότι αυτό που κάνουν είναι αληθινό και δυνατό.

Μετά από ένα μήνα σχεδόν, από τη γνωριμία μου με το συγκρότημα, η Αθήνα γέμισε αφίσες με τον ερχομό των Tiger Lillies για 10 παραστάσεις με τίτλο «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα». Σκέφτηκα τότε να πάω να τους δω, για να έχω μια πιο ολοκληρωμένη άποψη. Επειδή ο φίλος μου μέσα στον Ιούνιο έχει γενέθλια, σκέφτηκα να του κάνω σαν πρόωρο δώρο ένα εισιτήριο.
Την περασμένη Παρασκευή λοιπόν το απόγευμα, πέρασα και τον πήρα με το αυτοκίνητο και τον πήγα στο Badminton, όπου και τραγουδούσαν. Από ότι μου εκμυστηρεύτηκε, είχε ψυλλιαστεί ότι κάτι παρόμοιο με συναυλία θα παιζόταν εκείνο το βράδυ, αλλά κατάφερα να τον μπερδέψω τελικά.
Η έκπληξη, λοιπόν πέτυχε και παρακολουθήσαμε την παράσταση, η οποία αποτελείτο από 2 μέρη. Η αλήθεια είναι ότι ξαφνιάστηκα που το θέατρο είχε γεμίσει και δεν περίμενα ότι τόσος κόσμος ήξερε αυτό το συγκρότημα. Ντράπηκα ....

Το πρώτο μέρος της παράστασης, που δίνει και το γενικότερο τίτλο των φετινών τους εμφανίσεων στην Αθήνα, βασίζεται στο κλασσικό παραμύθι του Χανς Κρίστιαν 'Aντερσεν: "Το κοριτσάκι με τα σπίρτα".
Όταν τους ανατέθηκε από το Ίδρυμα Χανς Κρίστιαν 'Aντερσεν της Δανίας να ανεβάσουν την δική τους εκδοχή για το "κοριτσάκι με τα σπίρτα" με αφορμή τη συμπλήρωση 200 ετών από τη γέννηση του κορυφαίου Δανού συγγραφέα, το έπραξαν σα να ήταν από καιρό έτοιμοι.
"Το συγκεκριμένο παραμύθι αποτελεί για μένα την πιο θλιβερή και ταυτόχρονα πιο όμορφη ιστορία του 'Aντερσεν. Ελπίζω οι θεατές που θα δουν τις παραστάσεις μας, να καταλήξουν στο ίδιο συμπέρασμα" δήλωσε ο ιδρυτής του σχήματος, Martyn Jacques.
Το πρώτο μέρος είναι ένα αυτοτελές δρώμενο από δώδεκα μπαλάντες που συνέθεσε ο Martyn Jacques εμπνεόμενος από το ομώνυμο παραμύθι. Η γνωστή ιστορία που μιλάει κάπως ανάλαφρα για τις σκληρές συνθήκες της ζωής, του έδωσε την ευκαιρία να επινοήσει ένα σύμπαν αντιφατικών καταστάσεων όπου το δράμα συνυπάρχει με το γέλιο, η φαντασία αντιμάχεται την σκληρή πραγματικότητα, και η φαιδρότητα την απελπισία, μετουσιώνοντας τον τραγικό θάνατο μέσα στην κρύα νύχτα σε λύτρωση.
Τα τραγούδια του Jacques συνοδεύονται από τη βουβή κινησιολογία δυο ηθοποιών ενώ η πλοκή εξελίσσεται μέσα σε ένα υποβλητικό σκηνικό οφθαλμαπάτης που παραπέμπει σε λαβύρινθο ή στο τετραγωνισμένο εσωτερικό μιας ρωσικής ξύλινης κούκλας.
Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται σε παγκόσμια πρεμιέρα οι: "Ιστορίες της θάλασσας", μια μουσικο-εικαστική πρόταση πάνω σε έργα Ελλήνων και ξένων ποιητών εμπνευσμένα από το υδάτινο στοιχείο. Οι "Ιστορίες της θάλασσας" είναι μια ζωντανή απόπειρα προσαρμογής της μουσικής που ακούγεται στο άλμπουμ των Tiger Lillies "The Sea" πάνω σε κλασσικά ποιητικά έργα εμπνευσμένα από τη θάλασσα.
Στο εγχείρημα συμμετέχει ο ηθοποιός Γιάννης Βόγλης διαβάζοντας αποσπάσματα από την Οδύσσεια του Ομήρου καθώς και ποιήματα του Νίκου Καββαδία και του μεγάλου 'Aγγλου ρομαντικού Samuel T. Coleridge.
Το πλήρωμα του Οδυσσέα συναντά τον Ουΐλυ τον μαύρο θερμαστή και τους θαλασσομάχους της Βόρειας Θάλασσας σε μια ελληνοβρετανική ελεγεία η οποία αρδεύεται από την λογοτεχνική παράδοση δυο λαών με τεράστια ναυτική εμπειρία.
Την απαγγελία πλαισιώνουν με τη μουσική τους οι Tiger Lillies ενισχυμένοι από την παρουσία του συνθέτη Hans Joern Brandenburg στο πιάνο και της Βανέσσας Αδάμ που άφησε για λίγο τα καθήκοντά της στην οργάνωση της παραγωγής για να ντυθεί γοργόνα και να τους συνοδεύσει με την άρπα της. Παράλληλα προβάλλονται σπάνιες γκραβούρες του διάσημου Γάλλου σχεδιαστή Gustav Dore από την εικονογράφηση της ποιητικής συλλογής του S. Coleridge "Ο Γέρος Ναυτικός".

Η προσωπική μου εμπειρία;; Μου δημιουργήθηκαν πολύ ενδιαφέροντα συναισθήματα. Από τη μία μελαγχόλησα, αφού η μουσική και κυρίως η φωνή του τραγουδιστή παραπέμπει σε στεναχωρημένο κλόουν (προσωπικά το βρίσκω πολύ λυπηρό θέαμα). Από την άλλη δεν μπορούσα να μη θαυμάσω αυτούς τους ανθρώπους που με παλιά και περίεργα μουσικά όργανα (ο ένας έπαιζε κάποια φάση με ένα δοξάρι κι ένα .. πριόνι αναπαριστώντας τον αέρα που φυσάει). Αν μη τι άλλο είναι ένα διαφορετικό συγκρότημα, το οποίο ξεφεύγει από τα τετριμμένα και πεπατημένα μουσικά δρώμενα. Σε προσκαλούν σε ένα ταξίδι στον «υπόκοσμο», στους «υπόνομους», στον αγοραίος έρωτα, όπου μπορεί να αναπτυχθεί μουσική, αγάπη, ομορφιά.
Μετά το τέλος και λίγο πριν την έξοδο, αγόρασα το πρόγραμμα της παράστασης (cd λόγω οικονομικών δυσχερειών δεν πήρα). Οι Tiger Lillies στον προθάλαμο της εξόδου-εισόδου υπέγραφαν ΚΥΡΙΩΣ cds, αλλά έριξα τα μούτρα και πήγα να μου υπογράψουν το πρόγραμμα. Με λίγη απροθυμία θα έλεγα μου υπέγραψαν (ο ένας μάλιστα νόμιζα ότι μου έκανε μια τρίλιζα αντί για υπογραφή, αλλά ο φίλος μου που εκτελεί και χρέη "γραφολόγου" αποφάνθηκε μετά ότι είναι η υπογραφή του).
Έβαλα μέσα στο πρόγραμμα και το κομμένο εισιτήριο και το χάρισα στο φίλο μου .. έτσι για να ολοκληρωθεί το δώρο.


Γράφεις ήχους και στίχους για τους περιθωριακούς και περιθωριοποιημένους. Τι σε γοητεύει σε όλες αυτές τις φιγούρες;

Η σκοτεινή πλευρά της ζωής ασκεί πάντα μια έλξη επάνω μου. Ποιο το νόημα να γράφεις κάτι σαν 'αγόρι βλέπει κορίτσι, κορίτσι βλέπει αγόρι, αγόρι αγαπάει κορίτσι, κορίτσι αγαπάει αγόρι …' Με αυτό δεν εννοώ ότι η αγάπη και τα θετικά πράγματα δεν υπάρχουν ή δεν είναι αρκετά σημαντικά. Αντιθέτως είναι σημαντικά και απαραίτητα για όλους εμάς, αλλά είναι προτιμότερο να τις ζεις αυτές τις στιγμές και όχι να γράφεις τραγούδια για αυτές. Πιστεύω πως η τέχνη πρέπει να 'σκάβει' βαθύτερα στις σκοτεινές πλευρές της ζωής και την ανθρώπινη ψυχολογία μιας και δεν νιώθουμε άνετα να μιλάμε για αυτά στην καθημερινότητά μας. Η τέχνη πρέπει να ταρακουνά και να σοκάρει, πρέπει να κάνει τους ανθρώπους να 'βουτήξουν' στην ψυχή τους αλλά και στον κόσμο που τους περιβάλλει.

Από δημοσίευση στο MIC Ιούνιος 2006

more στα : Αθηνόραμα, Έξοδος , OS3